از ميان مصلحان تربيتي كه در طول زمان پا به عرصه وجود نهاده اند، ژان كومنیوس در خور مقامي عالي است. تاريخ زندگي او مشحون از شكنجه و عذاب است. تربيت اوليه او بسيار ناقص بود . وي در بيست سالگي به يك مدرسه علوم ديني، واقع در ناسوي هربون رفت تا كشيش شود ....